بحران همه‌گیری کرونا و تأثیر آن بر سرمایۀ اجتماعی و اعتماد سیاسی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

2 گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 گروه علوم سیاسی، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم‌آباد، ایران

چکیده

همه‌گیری کرونا، دولت‌ها را در موقعیتی بحرانی قرار داد در حالی که آن‌ها به هیچ وجه منتظر چنین وضعیتی نبودند. این همه‌گیری، فقط یک خطر بالفعل پزشکی نبوده، بلکه کارآمدی سیاست‌های دولت‌ها را هدف گرفته است. در این میان، اتخاذ سیاست‌های مناسب جهت برخورد با این بحران، بیش از همه به یک مقولۀ بنیادین باز می‌گشت: سرمایۀ اجتماعی. سرمایۀ اجتماعی و اعتماد سیاسیِ همراه آن، بیش از همه دولت‌ها را یاری کرده و کمبود آن لطمۀ اساسی به سیاستگذاری آن‌ها در مهار بحران همه‌گیری می‌زند. در ایران نیز، دولت در وضعیتی نامساعد و بحرانی با این همه‌گیری مواجه شد، اگرچه در این زمینه بسیاری از دولت‌ها وضعیتی مشابه داشتند، اما، کاهش سرمایۀ اجتماعی در ایران، که از بحران‌هایی پیشین و نزدیک نشئت گرفته بود، کار را برای آن دشوارتر کرد. در این مقاله، ضمن بررسی مقولۀ سرمایۀ اجتماعی و اعتماد سیاسی، به نمونۀ دولت ایران اشاره خواهد شد و این پرسش مطرح خواهد شد که: کاهش سرمایۀ اجتماعی دولت در ایران، در مسئلۀ همه‌گیری کرونا، چه عواقبی داشته است؟ و مطابق بررسی‌ها، این کاهش بیش از هر چیز ناشی از بحران‌های پیشین، عدم اعتماد سیاسی و ناکارآمدی دولت در سیاستگذاری‌های کلانِ خود بوده است.

کلیدواژه‌ها